همیار منابع انسانی

سازمان یادگیرنده، سازمانی است که استراتژی توسعه منابع انسانی را در محور خط‌مشیِ کسب‌وکار قرار می‌دهد، به‌گونه‌ای که فرآیند یادگیری فردی و سازمانی، تبدیل به فعالیت عمده کسب‌وکار می‌شود. امروزه شاید بسیاری از سازمان‌ها مدعی یادگیرنده بودن باشند، اما سازمان‌های یادگیرنده مجموعه‌ای از ویژگی‌های اصیل توسعه و یادگیری را در خود ایجاد و پرورش می‌دهند. مهم‌ترین این ویژگی‌ها که در این نوشتار از «اچ آر یار» می‌خوانیم، عبارت هستند از:

• تدوین، پیاده‌سازی، ارزیابی و بهبود خط‌مشی و استراتژی این سازمان‌ها، به شکل دقیقی ساختارمند و با رویکرد یادگیری انجام می‌گیرد.
• بحث و گفتگو درباره خط‌مشی و استراتژی این سازمان‌ها به شکل مناسبی میان کارکنان انجام می‌شود و کارکنان در آن مشارکت دارند. این گفتگوها دربرگیرنده تفاوت‌ها، عدم موافقت‌ها و تحمل و کنار آمدن با تضادهای احتمالی برای اتخاذ تصمیم‌ها است.
• نظام‌های کنترل مدیریتی، مانند حسابداری، بودجه‌ریزی و گزارش‌دهی به‌گونه‌ای ساختار یافته‌اند که به‌عنوان پیامدهای تصمیم‌های مدیریتی، به یادگیری کمک می‌کنند.
• نظام‌های اطلاعاتی (شامل به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات)، اعضای سازمان را برای بالا بردن آگاهی از پیش‌فرض‌های مبناییِ عملکرد سازمان و نیز جستجوی اطلاعات برای یادگیری فردی و جمعی درباره هنجارها، اهداف و فرآیندهای سازمان، توانمند می‌کند.
• افراد، گروه‌ها، اداره‌ها و بخش‌های مختلف سازمان، اطلاعات را برای کمک به یادگیری با یکدیگر مبادله می‌کنند.
• اعضایی از سازمان که در جلو-بادجه هستند و با محیط بیرونی در تماس‌اند، با انجام کاوش‌های محیطی و اخذ اطلاعات و ارائه بازخور به سایر اعضا و واحدهای سازمان، به ارائه خدمت و تولید محصول در سازمان کمک می‌کنند.
• اعضای سازمان با ذی‌نفعان کلیدی سازمان، مانند مشتریان و تأمین‌کنندگان، اطلاعات را تسهیم کرده و به‌اتفاق هم یادگیری را تحقق می‌بخشند.
• سبک مدیریتی و فرهنگ سازمانی از یادگیری و ارتقای سطح توسعه‌یافتگی کارکنان از طریق شکست‌ها و موفقیت‌ها حمایت می‌کند.
• منابع، مأخذ و تسهیلات موردنیاز برای خودتوسعه‌ای اعضای سازمان، در دسترس همگان قرار دارد.

نباید فراموش کرد که تحقق ویژگی‌های فوق در سازمان، با ایجاد چشم‌اندازی برای ارتقای خودتوسعه‌ایِ فردی از طریق بهبود یادگیری مستقل و مستمر در ساختاری که دائماً در حال تغییر و تحول خود است، ممکن خواهد بود. حالا که با این ویژگی‌های آشنا شده‌اید، تا چه اندازه سازمان خودتان را یادگیرنده می‌بینید؟ نظراتتان را با «اچ آر یار» در میان بگذارید …

مأخذ: Peler, M., Boydell, T. & Burgoyne, J. (1989). Towards the Learning Company. Management Learning,  ۲۰ (۱), ۱-۸