برای همه سازمانها داشتن کارکنان با انگیزه مهم و ضروری است چرا که کارکنان با انگیزه موجبات افزایش سودآوری یا بهبود کیفیت خدمات را فراهم میآورند. اما از کجا باید شروع کرد؟ در اولین گام باید بدانید که کارکنانتان چقدر از وضع موجود رضایت دارند. در واقع یکی از مفاهیمی که با انگیزش در محیط کار پیوند محکمی دارد، رضایت شغلی است، بدین معنا که رضایت شغلی منجر به انگیزش کارکنان میشود.
رضایت شغلی به میزان احساس منفی یا مثبت یک فرد درباره شغلش اطلاق میشود. رضایت شغلی یک پاسخ احساسی و یا نگرش فرد به وظایف شغلیاش، محیط فیزیکی یا اجتماعی کارش است. مدیران باید با مشاهده دقیق و گوش دادن به حرفهای زیردستانشان به میزان رضایت کارکنان از شغلشان پی ببرند. ولی اگر تعداد کارکنان زیاد باشد نیاز به استفاده از ابزار دقیقتر و کاربردیتری است، در این راستا معمولا از پرسشنامههای استاندارد برای اندازهگیری میزان رضایت شغلی کارکنان استفاده میشود. از بین پرسشنامههای متعددی که طی سالیان متمادی از آنها استفاده شده است، «شاخص توصیفی شغل (JDI)»در جهان و ایران بیشتر رایج است. این شاخص رضایت شغلی کارکنان را از منظر پنج بعد زیر میسنجد؛
عوامل مدنظر در ارزیابی رضایت شغلی بر اساس مدل (JDI (Job Description Index
شغل: حدي كه شغل، مورد علاقه فرد است و فرصت را براي رشد و پذيرش مسئوليت فراهم ميآورد. در اینجا ارزیابی از میزان رضایت شاغلین از مواردی نظیر: تنوع و جذابیت شغل، شفافیت مسئولیتها و آزادی عمل صورت میپذیرد.
کیفیت سرپرستی: کمکهای فنی و حمایتهای اجتماعی رییس. در اینجا ارزیابی از میزان رضایت شاغلین از مواردی نظیر: دانش و خبرگی رئیس، کیفیت روابط با رئیس و حمایت رئیس، صورت میپذیرد.
ارتباط با همکاران: احترام و توازن اجتماعی بین همکاران. در اینجا ارزیابی از میزان رضایت شاغلین از مواردی نظیر: روابط با همکاران، کمک همکاران و رفتار همکاران، صورت میپذیرد.
فرصتهای پیشرفت: شانس ترقی و قابليت دسترسي به فرصتهای پيشرفت. در اینجا ارزیابی از میزان رضایت شاغلین از مواردی نظیر: وجود فرصتهای ارتقا، آموزشهای سازمانی و توجه به ایدهها، صورت میپذیرد.
پرداختها: کفایت پرداختها و احساس برابری در مقایسه با دیگران. در اینجا ارزیابی از میزان رضایت شاغلین از مواردی نظیر: میزان حقوق، کیفیت مزایا و عدالت در پرداختها، صورت میپذیرد.
البته هر سازمانی با توجه به شرایط کاری خود میتواند در کنار این عوامل، مواردی را برای سنجش رضایت شغلی کارکنان خود استفاده نماید و به عبارتی آن را بومی سازی کند.