همیار منابع انسانی

غیبت به عنوان کارگریزی کارکنان از انجام کاری است که باید طبق جدول زمانی انجام می‌داده اند. عدم حضور در محل کار با ترتیبات قبلی، استفاده از مرخصی‌های مصوب و یا روزهای تعطیل غیبت محسوب نمی‌شود. غیبت طولانی و پی در پی، اغلب نشانه‌ی نارضایتی کارکنان است، زیرا رابطه معکوسی بین رضایت شغلی و غیبت وجود دارد.

البته عواملی دیگری نظیر بیماری، شرایط آب و هوایی، اختلاف با سرپرست و عواملی از این دست نیز  می‌تواند در غیبت کارکنان نقش داشته باشد. اما مدیران منابع انسانی و اداری چگونه می‌توانند غیبت کارکنان را رصد کرده و از آن برای بهبود شرایط بهره بگیرند. اولین گام در این امر داشتن معیاری برای محاسبه نرخ غیبت کارکنان است.

فرمول

فرمول نرخ غیبت کل کارکنان با نسبت تعداد کارکنانی که به صورت غیرموجه در سرکار حاضر نیستند، به تعداد کل کارکنان سنجیده می‌شود. 

فرمول نرخ غیبت در یک طبقه شغلی با نسبت تعداد کارکنان در یک شغل خاص که به صورت غیرموجه در سرکار حاضر نیستند، به تعداد کل کارکنان آن طبقه شغلی سنجیده می‌شود. 

مثال 

برای مثال فرض کنید که شرکتی ۱۰۰ کارمند دارد. در یک هفته پنج کارمند هر کدام ۱ روز و یک نفر ۵ روز غیبت داشته است (این اطلاعات را می‌توان از سیستم پرداخت سازمان و یا سیستم حضور غیاب بیرون آورد). با این حساب نرخ غیبت هفتگی برابر است با:

تعداد کل روزهای کاری در دوره زمانی (هفته: ۵ روز کاری):  ۵۰۰ = ۵×۱۰۰

تعداد روزکاری از دست رفته در آن دوره زمانی:  ۱۰ = ۵+(۵×۱) 

نرخ غیبت هفتگی:   ۱۰/۵۰۰=۰٫۰۲

کاربرد

 داشتن اطلاعات نرخ غیبت به صورت متوالی در دوره‌های زمانی خاص (مثلا ماهانه) می‌تواند به مدیران منابع انسانی و اداری در مواردی از قبیل موارد زیر کمک کند:

•  مشکلاتی که در بخش‌های خاصی از سازمان وجود دارد به طوری که نرخ غیبت در آنها به طور قابل ملاحظه‌ای بیشتر از سایر بخش‌ها است.
•  روزهایی که کارکنان راضی نیستند به سر کار بیایند.پ
•  آیا مشکلات روحی در سازمان وجود دارد؟
•  حدودی که عملکرد  به خاطر غیبت بالا تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
•  تاثیر اقدامات سازمان در میزان غیبت

برگرفته از کتاب: اعداد شگفت انگیز در مدیریت منابع انسانی، نال و ژانگ وی، ترجمه صفری، دانشی و گلشن. موسسه کتاب مهربان نشر.