همیار منابع انسانی

“فیس بوک ظرف ۳ سال به سایت شماره یک در زمینه سرگرمی تبدیل می شود”

“احتمال سقوط یورو”

“تغییر رژیم کره طی ۲ سال آینده”

“نبود نفت خام ظرف ۱۵ سال آینده”

“پروازهای فضایی کم هزینه تا سال ۲۰۲۵″

هر روز کارشناسان با پیش بینی هایشان ما را بمباران می کنند. اما آنها چقدر قابل اعتماد هستند؟ تا چند سال قبل کسی به خودش زحمت نمی داد این پیش بینی ها را بررسی کند تا اینکه فیلیپ تت لاک (Tetlock) دست به کار شد. او در یک دوره ۱۰ ساله ۲۸۳۶۱ پیش بینی از ۲۸۴ نفر را که خود را متخصص می دانستند ارزیابی کرد. نتیجه: متخصصان به لحاظ دقت فقط اندکی از افراد عادی بودند و از بین آنها، بدترین پیش بینی ها مربوط به نابودی و فروپاشی بود. برخی از این پیش گویان متخصص، فروپاشی کانادا، چین، نیجریه، هند، اندونری، بلژیک و اتحادیه اروپا را پیش بینی کرده بودند. در حالی که هیچ کدام اتفاق نیافتاد.

جان کنت گالبریث، اقتصاددان دانشگاه هاروارد نوشته است “دو نوع کارشناس پیش بینی داریم، آنهایی که نمی دانند و آنهایی که نمی دانند که نمی دانند.” پیتر لینچ که ک یک سرمایه گذار مخاطره پذیر است می گوید: “ما ۶۰ هزار اقتصاددان در آمریکا داریم. خیلی از آنها تمام وقت استخدام شده اند تا رکودهای اقتصادی و نرخ های سد را پیش بینی کنند و اگر می توانستند دو بار پشت سرهم این کار را انجام دهند الان میلیونر شده بودند.”

مشکل اینجاست که این کارشناسان عواقب پیش بینی هیچ تاثیر روی آنها ندارد. اگر درست پیش بینی کنند که در هیاهوی تبلیغاتی پیشنهادهای مشاوره ای عالی دریافت می کنند. اگر هم کاملا اشتباه پیش بینی کنند با هیچ جریمه ای مواجه نمی شوند. حالا هرچه بیشتر پیش ببنی می کنند خوب به تبع تعداد بیشتری از پیش بینی هایشان درست از آب در می آید.

خب، چه چیزی قابل پیش بینی است و چه چیزی نه؟ بعضی چیزها واقعا ساده هستند. مثلا من تخمینی از افزایش وزن در طول سال دارم و یا اینکه مثلا برای ۱۰۰ کیلو تولید سال آینده چند کیلو مواد اولیه نیاز دارم. اما وقتی بازه زمانی طولانی و متغیرها زیاد می شود، چشم انداز آینده مبهم خواهد شد. مثلا میزان افزایش دمای زمین، قیمت نفت، قیمت مسکن یا نرخ ارز.

حالا خودتان کلاه تان را قاضی کنید. لطفا برای چیزهای غیر قابل پیش بینی، مشاور استخدام نکنید.

پینوشت: قسمت اول نوشتار از کتاب هنر شفاف اندیشیدن تلخیص شده است.